Yaş sınırlaması olmaksızın her çocuk oyun oynamayı sever. İlerleyen yaş ile birlikte oynanan oyunun formu değişir. Oyun ile birlikte çocuk; çevresini tanır, nesneleri keşfeder ve problem çözme yetisi kazanır. Oyun oynamak her çocuğun fiziksel ve zihinsel gelişiminin yanı sıra duygusal ve sosyal gelişimine de katkı sağlar. Peki, fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimine nasıl etkileri vardır; gelin birlikte inceleyelim.
Fiziksel Gelişime Olan Katkısı
Oyun esnasında bir hareketi defalarca tekrarlayan çocukların fiziksel gelişimi hızlanır. Buna örnek olarak bisiklete binmek, ip atlamak, top oynamak verilebilir. Bu tip hareketli oyun oynamanın fiziksel gelişime katkısı kasların hızlı bir şekilde gelişimini sağlamasıdır. Fiziksel güç ve dayanım gerektiren; koşma, atlama, tırmanma gibi oyunlar çocuğun solunum, sindirim ve boşaltım sistemlerinin de düzenli çalışmasına katkı sağlar. Vücut sistemlerinin düzenli çalışmasıyla çocuk bedensel olarak daha sağlıklı ve hastalıklara dayanıklı hale gelir. Çocukların her daim hareket halinde olması onların kas motor gelişimini de destekler. Yakalama, sallama gibi oyunlar çocuğun kaba motor gelişimine katkı sağlarken bağlama, kesme, boyama gibi oyunlar ise ince motor gelişimine katkıda bulunur. Bu oyunlar çocuğun becerisini ve el-göz koordinasyonunu geliştirmesinde de etkilidir.
Zihinsel Gelişime Olan Katkısı
Oyun oynamanın çocuk üzerinde etkileri arasında yer alan zihinsel gelişime etki dikkat çekicidir. Çocuk oyun sırasında çevresini tanır ve nesneleri kavrar. Oyun ile çocuk; ölçme, zaman, sayma, renk, şekil, boyut, büyük/ küçük, eski/ yeni gibi kavramları öğrenir. Öğrendiği her kavram çocuğun zihinsel gelişimine katkı sağlar. Oyun oynamanın zihinsel gelişime katkısı kadar dil gelişimine katkısı da vardır. Çocuk oyun sırasında kendisini ifade etmek çabasına girer. Böylece dil gelişimi hızlanır. Özellikle görsel ve sembolik oyunlar dil gelişimi üzerinde oldukça etkilidir.
Duygusal Gelişime Olan Katkısı
Oyunun sadece fiziksel bir aktivite olarak görülmemesi gerekir. Oyun oynamanın duygusal gelişime katkısı da büyüktür. Çocuk oyun oynarken hayata dair yaşadığı tüm endişeleri hafifler, oyundan keyif alır ve içgüdülerini ortaya çıkarır. Çocuk hayatta yaşadığı olumsuzlukları vurucu ve yıkıcı oyunlar aracılığıyla dışa vurabilir. Ailede yaşadığı her şeyi çocuk oyuna yansıtır. Oyun çocuk için bir nevi zihinsel boşalım yoludur. Çocuklar oyun sırasında kaygılarını da anlatır. Bunları somutlaştırır ve kendi içinde çözüm yolu arar. Çocuk oyun oynarken kin, sevgi, nefret, güven ve korku gibi duygusal tepkileri de öğrenir. Oyunda öğretmen, anne/ baba, abla/ ağabey, doktor gibi rollere giren çocuk insanların arasında gerçekleşen duygusal tepki ve ilişkiyi daha rahat anlar. Sosyal oyunlar oynanarak çocuğun sorumluluk sahibi olması, kurallara uyan ve özgüvenli bir birey olması sağlanabilir.
Sosyal Gelişime Olan Katkısı
Oyun oynamanın sosyal gelişime olan katkısı çocuğun kendini tanıması olarak özetlenebilir. Çocuk oyunda farklı kişilerin rollerine girerek cinsel kimliğini kazanır. Oyun sırasında ailedeki görev ve sorumluluklarını, ortamlara göre davranış biçimlerini ve kişilikleri öğrenir. Kabul ettiği doğruları sürekli tekrarlar. Oyun ile çocuğun kendine olan güveni artar, doğru ve yanlış kavramlarını idrak eder, disiplinli olmayı öğrenir, karar verme, yardımlaşma ve iş birliği yapma duyguları gelişir.
Yetişkin bireyler her ne kadar oyunu vakit geçirme aracı olarak görse de çocuklar için oyun bundan çok daha fazlasıdır. Çocuk oyun ile kendini ifade eder, oyun ile gelişir ve aslında oyun ile bir birey halini alır. Çocuklara zorlu bir dayatma eğitim şeklinde öğretilmeye çalışılan kurallar oyun ile çok daha rahat, kolay ve eğlenceli olarak öğretilebilir. Bu nedenle başta ebeveynler olmak üzere tüm yetişkinlerin oyunu eğitimin bir parçası olarak görmesi gerekir. Oyunun çocuk üzerinde olumlu etkileri bu denli çokken yapılması gereken çocuk ile daha sık oyun oynamaktır. Evde tercih edebileceğiniz oyunlardan biri kutu oyunlardır. Çocuğunuzun eğlenceli vakit geçirirken zihinsel, fiziksel, duygusal ve sosyal gelişimine katkı sağlamak için siz de kutu oyunlarını tercih edebilirsiniz. İçeriği dolu ve kaliteli malzemeye sahip kutu oyunları için hemen www.evokutuoyun.com adresini ziyaret edin ve öğretici eğlence ile tanışın!
Sevilay Durcan
Comments